IKASLEENTZAKO EKINTZA-FITXAK

 

Fitxa hauek fotokopiatu eta ikasleen artean bana daitezke. Irakaslearen programa didaktikoaren arabera aukeratutako dira ekintzak. “Gardenki” bezala erabil daitezke ere, ikasleei aurkezteko.

 

Ek.1.1.

 

Zeinek du boterea nire ikastetxean?

 

Gure ikastetxea eta boterea aipatzerakoan, errazena zera da, boterea dutenak irakasleak direla esatea.

 

Noizbait hala izan bada ere, gaur egur ez da hain erraza, eta ikastetxearen antolakuntza aztertu besterik ez da egin behar hau konprobatzeko.Horregatik, hiru galdera egingo ditugu, irakasleak beti agintzen dutenak direla esatea egia den ala ez jakiteko.

 

Lehendabizi bakarka, eta ondoren denok batera, ondorengo galderak erantzuten saiatuko gara:

 

 

Galdera

Erantzuna

Galdera 1

Ba al dakizu zeinek onesten dituen ikastetxeko arauak, hezkuntza-proiektua, zigor araudia etab.?

 

Galdera 2

Zeinek betearazi egiten ditu arauak ?

 

Galdera 3

Diziplina arazoren bat izanez gero, nola konpontzen da?

Esate baterako, arau-hauste larri baten aurrean, nork erabakitzen du zer egin?

 

 

Erantzunak eskema batea jaso ditzakegu.

 

Ondorengo galderak erantzun:

 

Zeinek ezartzen ditu arauak?

 

Ordezkaritza Organo Gorenak (OOG) erabakitzen duena zeinek burutzen du?

 

Ikastetxeko arauak hautsiz gero, nor arduratzen da horretaz?

 

 

 

Ek.1.2.

 

Zeinek du boterea kirol elkarte batean, gazteen elkarte batean etab..?

 

Elkartearen araudia erabaki

 

Erabakiak martxan jarri.

 

Arazoak izanez gero, bitartekaria izan .

 

 

Ek.1.3.

 

Botere banaketa

 

En cada Estado, hay tres clases de poderes: el legislativo, el ejecutivo de las cosas pertenecientes al derecho de gentes, y el ejecutivo de las que pertenecen al civil.

Por el primero, el príncipe o el magistrado hace las leyes para cierto tiempo o para siempre, y corrige o deroga las que están hechas. Por el segundo, hace la paz o la guerra, envía o recibe embajadores, establece la seguridad y previene las invasiones; y por el tercero, castiga los crímenes o decide las contiendas de los particulares. Este último se llamará poder judicial; y el otro, simplemente poder ejecutivo del Estado.

 

La libertad política, en un ciudadano, es la tranquilidad de espíritu que proviene de la opinión que cada uno tiene de su seguridad; y para que se goce de ella, es preciso que sea tal el gobierno que ningún ciudadano tenga motivo de temer a otro.

 

Cuando los poderes legislativo y ejecutivo se hallan reunidos en una misma persona o corporación, entonces no hay libertad, porque es de temer que el monarca o el senado hagan leyes tiránicas para ejecutarlas del mismo modo.

 

Así sucede también cuando el poder judicial no está separado del poder legislativo y del ejecutivo. Estando unido al primero, el imperio sobre la vida y las libertades de los ciudadanos sería arbitrario, por ser uno mismo el juez y el legislador, y, estando unido al segundo, sería tiránico, por cuanto gozaría el juez de la fuerza misma que un agresor.

 

En el Estado en que un hombre solo o una sola corporación de próceres, o de nobles, o del pueblo administrase los tres poderes, y tuviese la facultad de hacer las leyes, de ejecutar las resoluciones publicas y de juzgar los crímenes y contiendas de los particulares, todo se perdería enteramente.

 

(...) El poder judicial no debe confiarse a un senado permanente y  sí a personas elegidas entre el pueblo en determinadas épocas del año, del modo prescrito por las leyes, para formar un tribual que dure solamente e tiempo que requiere la necesidad.

 

De este modo el poder de juzgar, tan terrible en manos del hombre, no estando sujeto a una clase determinada ni perteneciente exclusivamente a una profesión se hace, por decirlo así, nulo e invisible. Y como los jueces no están presentes de continuo, lo que se teme es la magistratura, y no  se teme a los magistrados.

 

(...) El pueblo no debe tomar parte en el gobierno que ha de elegir sus representantes, solo está al alcance de sus facultades, porque si hay pocos en él que conozcan el grado preciso de la capacidad de los hombres, cada uno tiene sin embargo la suficiente para saber en general si el que elige es más ilustrado que otros.”

‘

Montesquieu, Espíritu de las Leyes (XVIII. mendekoa)

 

Ozenki irakurri ostean, idei nagusiak azpimarratu, taldeka.

 

Idei 1

 

Idei 2

 

Idei 3

 

Idei 4

 

Idei 5

 

 

Idei nagusiak azpimarratu ondoren, testua berridatziko dugu, erraz baino seriotasun handiz.

 

Testu berria:

 

 

 

 

 

 

 

Zer iruditzen zaizu idazleak esaten duena?

 

 

Ek.1.5.

 

Bakarka erantzun, eta ondoren besteekin konparatu.

 

BOTERE LEGEGILEA

Zeinek egiten ditu legeak Euskal Herrian?

Zeinek aukeratzen ditu legeak egiten dituztenak?

 

BOTERE EXEKUTIBOA

Zeinek burutzen ditu legeak Euskadin? Botere exekutiboren arauren batek zuri zuzenean kalte eginez gero, eztabaidatu edo argitu nahi al duzu?

 

BOTERE JUDIZIALA

Zeinek aplikatzen ditu legeak Euskal Herrian?

Zer dakizu justiziaz Euskal Herrian?

 

 

 

Ek.2.1.

 

Ordezkaritza Organo Gorenarenkideak

 

Ba al dakizu gaur egun zeinek ordezkatzen du ikasleria?

·     Eta irakasleak?

·     Eta irakasleak ez direnak?

·     Eta gurasoak?

 

Ordezkari guztiekin taula bat egingo dugu:

 

Izena

Estamentua

Maila (ikaslea izanez gero)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hautaketa prozedura deskribatzeko gai izango zinateke?

Taldeka, prozedura hauek nola egin diren deskribatzen saiatuko gara:

 

 Fase

Prozedura

·     Deialdia

 

·     Hauteskunde-kanpaina

 

·     Hauteskunde-jardunaldia

 

·     Zenbaketa

 

 

 

Ek.2.2.

 

Inkesta

 

 

1.  Eskola Kontseiluan ikasleak ordezkatzen duten lagunak ezagutzen dituzu? Nortzuk dira? Zer mailakoak?

2.  Zeure arazoak azaldu dizkiezu noizbait?

3.  Noizbait zure iritzia galdetu dizue?

4.  Aztertutako gaien eta hartutako konklusio eta erabakien berri eman dizute noizbait?

 

 

Ek.2.3.

 

Gizabidezko pertsona bat......

Hiritar bat.....

 

 

“El doble significado de la palabra civismo encuentra en castellano una feliz coincidencia con el doble significado que posee también una palabra muy afín a ella: ciudadanía. La ciudadanía es, por un lado, el conjunto de mujeres y de hombres libres e iguales ante la ley que forman una comunidad política. Y por otro, es también la condición que cada uno de nosotros  posee de ser miembro de esa comunidad: es un atributo que nos confiere el derecho al voto, el de presentarnos a las elecciones, el de recibir subsidios y pensiones o atención médica (si así está previsto por la Ley), el de que nuestros vástagos acudan a la escuela pública, y así sucesivamente. Como el dios Jano de los antiguos, la ciudadanía y el civismo poseen una doble cara”.

Victoria Camps y Salvador Giner. “Manual de Civismo. Ariel. Bartzelona,  1998

 

 

·     Zure iritzia eman: demokraziari dagokionez, zein garrantzia duen hiri eskubide eta betebeharrak izateak.

 

·     Iritziak denon artean aztertu.

 

 

Ek.2.4.a

 

 

Esaldia

Ados

Adostasunik ez

ED/EDE

Proposamenak

Alderdi politikoak tresna besterik ez dira, guztiok gobernu funtzioan parte hartu ahal izateko.

 

 

 

 

Alderdi politikoak helburua bihurtzen dira, berez, eta zer dagoen ondo eta zer gaizki esaten dute: alderdiaren alde egiten den guztia ona da, eta alderdiari kalte egiten diona, berriz, gaizki dago.

 

 

 

 

Gaur egungo gobernu demokratikoak osatzen dituzten ordezkariak hiritarrok aukeratzen ditugu, eta administrazioaren arazo praktikoez arduratzen dira, gehiengoaren borondatearen arabera.

 

 

 

 

Ordezkari politikoek sarritan ahaztu egiten dute herriak agintzen duena agindu behar dutela.

 

 

 

 

Demokrazia modernoan ordezkaezinak dira alderdi politikoak, baina sarritan ez dute hiritarren kritika eta kontrolari jaramonik egiten.

 

 

 

 

Alderdi politikoen jarduerak gero eta gehiago etsiarazi egiten ditu hiritarrak (Zertarako molestatu, nahi dutena egingo dute eta...) eta ondorioz gero eta gutxiago interesatzen zaie hauei politika.

 

 

 

 

Legea indarrez aplikatu eta delitu guztiak zigortu behar dira, herrialdeko politika hierarkian postu altu batean izan arren. Horrela izango du konfiantza herriak alderdiengan.

 

 

 

 

Alderdiek pribilegioak galdu behar dituzte, eta alderdien barne iritzi eta kritikak ez dituzte eragotzi behar mekanismo autoritarioek.

 

 

 

 

Bizitza publikoan parte hartzeko beste zenbait bide garatu behar dira, alderdi politikoez gain. Esate baterako, hiritarren kolektiboak, biltzarrak, lan elkarteak etab.

 

 

 

 

Demokrazia zuzeneko sistemak sustatu behar dira, ez ordezkaritza demokraziak, hiritarrek erabaki guztietan parte ahal izateko.

 

 

 

 

 

 

 

Ek.2.4.b

 

Horrela dela uste dugu:

Horrela izan beharko lukeela uste dugu:

1.     

1.     

2.     

2.     

3.     

3.     

4.     

4.     

5.     

5.     

6.     

6.     

7.     

7.     

8.     

8.     

9.     

9.     

10. 

10. 

 

 

Ek. 2.4.c.

 

Alderdia

Siglak

Helburuak

Udalerrian ordezkaritza

Batzar Nagusian ordezkaritza

Eusko Legebiltzarrean ordezkaritza

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ek.2.4.d.

 

Testu iruzkina

 

“[...] Esto es una utopía: un lugar que no existe, pero no porque no hayamos sido lo suficientemente generosos y audaces para inventarlo sino porque es un rompecabezas formado por piezas incompatibles. En el terreno político, todas las instituciones deseables tienen también su precio en consecuencias menos deseables: la libertad dificulta la igualdad, la justicia aumenta el control y la coacción, la prosperidad industrial deteriora el medio ambiente, las garantías jurídicas permiten a ciertos delincuentes escapar a su castigo, la educación general obligatoria puede facilitar la propaganda ideológica estatal etc... En la realidad de los asuntos políticos, ninguna ventaja es absolutamente ventajosa. Todo tiene su contrapartida y es preciso adquirir conciencia de ella: el cóctel entre las diversas cosas que queremos debe estar bien mezclado, porque si se le va a uno la mano en uno  de los ingredientes- por delicioso que en sí mismo parezca- puede resultar indigerible. Pues bien, suele llamarse “utopía” a un orden político en el que predominaría al máximo alguno de nuestros ideales (justicia, igualdad, libertad, armonía con la naturaleza...) pero sin ninguna desventaja ni contrapartida dañina. Como proyecto es una tontería: supongo que quienes se lo recomiendan a los jóvenes como típico anhelo de su edad es porque los consideran bobos [....]

[...] De modo que no te deseo que te dé por las utopías, lo mismo que no te deseo que te aficiones demasiado a los “culebrones” televisivos. Me gustaría mucho, en cambio, que tuvieras ideales políticos, porque las utopías cierran la cabeza pero los ideales las abren; las utopías llevan a la inacción o a la desesperación destructiva (porque nada es tan bueno como debería ser) mientras que los ideales estimulan el deseo de intervenir y nos conservan perseverantemente activos. Ahora bien, te estoy hablando de ideales políticos [...] ¿Cómo se les reconoce? ^Para empezar los ideales políticos nunca son absolutos, porque han de convivir unos con otros y cada cual tiene sus contraindicaciones [...] Los ideales políticos nunca intenta mejorar la condición humana sino la sociedad humana: no lo que los hombres son sino las instituciones de la comunidad en que viven.[...]

 

...La utopía se propone delirantemente lograr un “hombre nuevo”; los ideales políticos prefieren ayudar a que el antiguo sea más soportable, más responsable y menos bruto. ¿Te parece demasiado conformismo?

Piensa que conformista es el que siempre se resigna a lo probable  y no mira más allá: el idealista político, en cambio, se esfuerza por lograr lo posible, aunque sepa que no ha de ser fácil y que nunca habremos de sentirnos satisfechos. Todos los ideales políticos son progresivos: cuando se alcanza un nivel que antaño hubiera parecido maravilloso, lo que aumenta no es la satisfacción sino las exigencias. Y estaría muy bien que sea así: al gobernante que ante las reivindicaciones ciudadanas responde “peor estábamos antes” hay que decirle bien alto que “precisamente por eso ahora podemos querer más”. Y, desde luego, los ideales políticos son decididamente racionales y tienen en cuenta la experiencia histórica, los avances científicos, las revoluciones habidas contra lo ayer tenido por “sagrado e inmutable”...

 

(Fernando Savater. “Política para Amador” Edit. Ariel.Bartzelona 1993.225-228. orrialdeak)

 

Testuari buruzko zenbait galdera:

 

 

Zein da politika idealaren eta utopiaren arteko ezberdintasuna, idazlearen arabera?

Idazlearen arabera, zer da eredu politiko ideal bat?

Zeintzuk dira ideal politikoaren ezaugarriak?

Zer iruditzen zaizu?

Fernando Savaterrek egiten duen bereizketaren arabera, zer egingo lukete alderdi politikoek gure gizartean?

Lan, gizarte, politika, kultur... elkarte  baten kide izateak, zer interes izan dezake hiritarrentzat?

 

Ek.2.5.

 

Topiko edo gaia

Zerikusirik duten bestelakoak

DEIALDIA

 

 

 

 

 

 

 

 

HAUTESKUNDE-KANPAINA

 

 

 

 

 

 

HAUTESKUNDE-JARDUNALDIA

 

 

 

 

 

 

ZENBAKETA

 

 

 

 

 

 

 

eK.2.6.

 

 

Adibide praktikoa: baliozko 480.000 boto, zortzi legebiltzarkide hautatu behar dituen Lurralde batean.

 

Sei zerrenden artean banatu da botazioa:  A (168.000 boto), B (104.000), C (72.000), D (64.000), E (40.000), F (32.000).

 

 

1

2

3

4

5

6

7

8

A

168000

84000

56000

42000

33600

28000

24000

21000

B

104000

52000

34666

26000

20800

17333

14857

13000

C

72000

36000

24000

18000

14400

12000

10285

9000

D

64000

32000

21333

16000

12800

10666

9142

8000

E

40000

20000

13333

10000

8000

6666

5714

5000

F

32000

16000

10666

8000

6400

5333

4571

4000

 

Beraz, A zerrendak lau aulki lortzen ditu, B zerrendak bi eta C eta D zerrendek,  bat bakoitzak.

 

Lurralde Historiko bakoitzean aplikatuko dugu adibide hau. Azken hauteskunde autonomietan aurkeztu den alderdi politiko bakoitzari dagozkion legebiltzar kideak kalkulatuko ditugu.

 

Kontuan hartu behar dugu Lurralde bakoitzak 25 aulki dituela Eusko Legebiltzarrean.

 

 

Ek.2.7.

 

Taula:

 

Emakume eta Gizonen partaidetza erakunde instituzionaletan.

 

Autonomi Elkartea (1990-1994):

Portzentaiak

 

Erakunde

Emakumezkoen portzentaia

Gizonezkoen portzentaia

Eusko Legebiltzarra

24.0

76.0

Sailburuak

20.0

80.0

Sailburuordeak

17.0

82.4

Zuzendariak

16.1

83.9

 

 

Batzar Nagusiak(1994-1998)

Portzentaiak

 

Lurralde

Emakumezkoen portzentaia

Gizonezkoen portzentaia

Araba

14.0

86.0

Bizkaia

24.0

76.0

Gipuzkoa

10.0

90.0

 

Foru Aldundiak (1994-1998)

Portzentaiak

 

Kargu

Emakumezkoen portzentaia

Gizonezkoen portzentaia

Diputatuak

14.8

86.0

Zuzendariak

13.0

87.0

 

 

Udalak  (1994-1998)

Portzentaiak

 

Kargu

Emakumezkoen portzentaia

Gizonezkoen portzentaia

Alkateak

9.30

90.7

Zinegotziak

22.6

77.4

 

 

Ek.3.1.

 

25. artikuluak xedatutakoaren arabera:

1.- Euskal Biltzarrak ahalmen legislatiboa izango du, bere presupostuak onartuko ditu eta Euskal Gobernuaren ekintza bultzatu eta kontrolatuko. Guztiari Estatutu honen 37. artikuluan aipatzen diren erakundeen konpetentziei kalterik egiteke.

2.- Biltzarra ukiezina da.

 

 

 

Ondorengo galderak erantzun:

 

·      Zer botere mota du Eusko Legebiltzarrak?

·      Eusko Jaurlaritzari dagokionez, zer funtzio du Eusko Legebiltzarrak?

·      Eusko Legebiltzarra ukiezina da. Zer esan nahi du honek?

 

 

Ek.3.2

 

Azken hauteskundeen emaitzen arabera, Eusko Legebiltzarraren osaketa “mapa” egin dezakezu?

 

Prentsako informazioa erabili ikerketa egiteko.

 

1.- Azken hauteskundeetan legebiltzar ordezkaritza izan zuten alderdiei buruzko informazioa eta lortutako  kopurua bilatu, orduko prentsa erabiliz.

Alderdi bakoitzarentzat kolore ezberdin bat erabili.

 

Alderdi politiko

 kopuru

Kolore

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Alderdi bakoitzaren kolorea eta  kopurua kontuan hartuz, Eusko Legebiltzarraren Bilkura Aretoaren eskeman koka itzazu.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Ek. 3.3.

 

Gernikako Autonomi Estatutuaren 26.6 artikulua irakurriko dugu.

 

“Euskal Biltzarreko kideak ukiezinak izango dira beren kargugintzan azalduko dituzten boza eta iritziak medio.

Horien aginpideak dirauen bitartean, Komunitate Autonomoaren esparruan egin delituengatik, ezingo da beroriek atxilotzerik nahiz gordetzerik izango, delitu nabarien kasuan ez bada, hobenduri diren, preso hartu, auzitan sartu eta juzkatu behar diren ala ez erabakitzea Euskal Herriko Auzitegi Gorenari dagokiolarik. Euskal Herriko esparrutik kanpora, beroriek izan dezaketen erantzukizun penala Auzitegi Goreneko Penal Aretoan eska daiteke.”

 

 

 

Testuaren arabera, ondorengo galderak erantzun:

 

Eusko Legebiltzarraren “ukiezintasuna” aipatzen dutenean...

 

Legebiltzarkideak honako kasu hauetan atxilotu ditzakete:

 

Legebiltzarkideen erruztapen, gartzelatze, prozesaketa edo epaiketari dagokionez, zeinek erabaki dezake?

 

 

 

Hauek legebiltzarkideen zenbait “eskubide” badira, zeintzuk izango dira bere “betebeharrak”, zure ustez?

 

1. 

2. 

3. 

4. 

5. 

 

 

Ek.3.4.

 

27.4 art

 

“Legegintzaren iniziatiba honako hauei dagokie: Biltzarreko bazkideei, Gobernuari eta Estatutu honetako 37. artikuluan aipatzen diren erakunde errepresentatiboei, legeak aipatzen duen gisan, Biltzarreko bazkideek eskubidea izango dute, bai Plenoan bai Batzordeetan, galderak, eskariak, interpelazioak eta mozioak egiteko, arautegian erabakiko denaren arabera. Lege proposamendua egiteko herri iniziatiba, Euskal Biltzarrak tramitatu beharko duenean, honek berak erregulatuko du lege bidez, Konstituzioko 83. artikuluan aurreikusten den Lege Organikoan finkatuko denaren arabera”

 

 

Zeini dagokio legegintzarako ekimena, hau da, jardunbidea abian jartzeko gaitasuna?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Galdera garrantzitsu bat:

 

Ba al dakizu zer den “Herri ekimena”? Zer iruditzen zaizu?....  Aldeko eta kontrako arrazoiak azaldu.

 

Herri ekimenaren bidez herritarrek legegintza ekimenak aurkezten dituzte Eusko Legebiltzarrean.

30.000 euskal herritarren sinadura behar dira ekimena aurkezteko.

 

 

 

 

 

Ek.3.5.

 

Gelako eztabaidatik... Legebiltzar eztabaidara.

 

Gelako batzarrean aurkezten den ekimena onesteko, aurrez eztabaidatu behar da. Aldeko eta kontrako arrazoiak azaldu, proposamen alternatiboak, lan batzorde bat osatu ekimena aztertzeko eta hobetzeko...

 

Eztabaida ikastetxe osoaren ekimen bati buruz denean, zailagoa izaten da... Ordezkariak proposa litezke, lan Batzordeak osatu.....

 

Ikastetxean ezarri nahi duten arau bati buruzko eztabaida nola antolatuko genuke?

 

1. fase

 

2. fase

 

3. fase

 

4. fase

 

5. fase

 

 

 

Legebiltzar eztabaidan, legea onestu aurretik zenbait fase daude ere    :

 

Eztabaida

1.-Lege-Proposamen edo Lege-Proiektua aurkezten da.

2.-zuzenketak aurkezteko epeari ematen zaio hasiera.

3.-Zuzenketa hauek Batzordean tramitatzen dira. Batzorde honek ponentzia izendatzen du, eta ponentzi honek txostena egiten du.

4.- Batzordeak aurkeztutako zuzenketen eztabaida egiten du, egoki iritzitakoak gehiengoz bere eginez eta jatorrizko ekimenarekiko aldaketak Irizpenean adieraziz.

5.- Osoko Bilkurak egiten du Irizpen horri buruzko eztabaida eta behin betiko testua onartzen du.

Onartzeko fasea

Osoko Bilkurak behin betiko testua onartzen du.

Aldarrikapena

Jaurlaritzako lehendakariak aldarrikatzen du eta Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian argitaratzen da.

 

 

Koadro hau irakurri ostean, hitz ezezagunak glosategian bilatu:

 

Lege-Proiektua

 

Lege-Proposamena

 

Zuzenketa

 

Legebiltzar Batzordea

 

Ponentzia

 

Txostena

 

Osoko Bilkura

 

Legea

 

Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria

 

 

 

Ek.3.6.

 

 

Eusko Legebiltzarraren egoitza bisitatzerakoan, zenbait galdera egingo ditugu.

 

 

 Eusko Legebiltzarraren egoitza bisitatzerakoan egingo ditugun lehenengo hamar galderak.

 

1. 

 

2. 

 

3. 

 

4. 

 

5. 

 

6. 

 

7. 

 

8. 

 

9. 

 

10.      

 

 

Ek.3.6.

 

 

Legebiltzar jardunbidea

Zer da

Zure proposamena

Zentsura-mozioa

Legebiltzarrak eztabaida dezake Jaurlaritzari eman zion konfiantza erretiratu ala ez. Eztabaida legebiltzarkideek eskatzen badute, "mozio-zentsura" da, eta gutxienez Legebiltzarkideen seiren batek eskatu behar du.

 

Konfiantza-arazoa

Aurreko eztabaida Jaurlaritzako lehendakariaren eskariz egiten bada, "konfiantza-arazoa" da

 

Interpelazioa

Ekimen-modu honen bidez, legebiltzarkideei interesgarri iruditzen zaien gairen bati buruzko galderak egiten zaizkio Jaurlaritzari. Interpelazioak gai garrantzitsuagotarako izaten dira.

 

Galdera

Jaurlaritzari egiten zaion galdera.

 

Agerraldia

Legebiltzarkideek behar dituzten datuak eta informazioak Jaurlaritzari eska diezazkieke, Exekutiboko kideak bertara etorraraziz.

 

Informazio eskea

Legebiltzarkideek behar dituzten datuak eta informazioak Jaurlaritzari eska diezazkieke, Exekutiboko kideak idatzizko dokumentazioa bidaliz..

 

 

 

Ek.3.7.

 

Zure ikastetxearen antolakuntza egitura azaldu, eta organo, estamentu edo kolektibo bakoitzaren funtzioa esplikatu.

 

Organo

Funtzioak

Zuzendaria

 

Zuzendaritza

 

Irakasleen klaustroa

 

Ordezkaritza Organo Gorena

 

Lan batzordeak

 

Gurasoen elkartea

 

Ikasleen elkarteak

 

Bestelakoak

 

 

 

Ek.3.8.

 

 

EUSKO LEGEBILTZARRA BISITATZERAKOAN ARGITZEKO

 

Lan hau egiterakoan, segur aski zenbait galdera, kuriositate eta zalantza sortu da:

 

1. 

2. 

3. 

4. 

5. 

6. 

7. 

8. 

9. 

10.      

 

 

Ek.5.1.a

 

 

EGUNEROKO BIZITZAN “BITARTEKARI” BAT BEHAR DUGUN UNEAK

 

Egoera

Zergatik behar da bitartekotza

1. 

 

2. 

 

3. 

 

4. 

 

 

 

Baliteke lagun bat erakunde baten kontra izatea. Esate baterako, bidegabeko trafiko isun bat jasoz gero, bidegabeko notak jasoz gero...

 

Hiritarrak Erakundeen aurrean kexa egin behar duen beste zenbait kasu:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ek.5.1.b

 

Konstituzioaren 1. Titulua

Gernikako Estatutuaren 9. artikulua

10. artikulua.
1.- Pertsonaren duintasuna, hari dagozkion eskubide ukiezinekoak, nortasunaren hazkunde librea, lege begirunea eta besteekiko eskubideak ordenu politikoa eta giza bakearen oinarriak dira.

2.- Konstituzioak onartzen dituen oinarrizko askatasun eta eskubideei dagozkien arauak honela adieraziko dira, hots, Giza Eskubide Orokorren adostasunez eta berauei dagozkien tratatu eta nazioarteko akordioen arabera hauek Espainiak berretsi baititu.

 

1.- Euskal Herriko hiritarren oinarrizko eskubideak eta betebeharrak Konstituzioan finkaturik dauden berberak dira.

2.- Euskal botere publikoek, beroriei dagozkien alorretan:

a) Hiritarren oinarrizko eskubide eta betebeharren erabilpen egokia zaindu eta bermatuko dute.
b) Bizitzeko eta lan egiteko kondizioen hobekuntza ekar dezakeen politika bultzatuko dute bereziki.
c) Enpleguaren gehikuntza eta ekonomiaren egonkortasuna sustatzen lagun dezaketen neurriak hartuko dituzte.
d) Gizabanakoaren eta berori sartuko den taldeen askatasuna eta berdintasuna zinezkoa eta egiazkoa izan daitezen, diratekeen oztopoak erauzteko eta aldeko kondizioei eragiteko neurriak hartuko dituzte.
e) Euskal Herriko politika, ekonomia, kultura eta gizarte alorretako bizitzan hiritar guztien partehartzea erraztuko dute

 

 

ARARTEKOAREN funtzio nagusia:

 

“Hiritarrak babestu euskal administrazio publikoen nagusitasunaren kontra”

 

Hiritarren eskubideei dagokionez, administrazio publikoen nagusitasun adibide batzuk pentsatuko ditugu:

 

 

 

Eusko Jaurlaritza

 

 

 

Foru Aldundiak

 

 

 

Udalak

 

 

 

 

 

Arartekoaren funtzioa berraztertu eta esplikatu egingo dugu:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ek.5.2.

 

Zure ikastetxean “Ikasleen Defendatzailea” sortzen dela pentsa dezagun.

 

Zure ustez, zer egin beharko luke “Ikasleen Defendatzaileak”?

 

1.- Taldeka, defendatzaile hura sortzeko beharra aztertu.

2.- Organo hura sortzea komeni dela ikusita, deskribatu bere funtzioak.

3.- Funtzioak ezarri ostean, aldarrikatu.

4.- Funtzioak defendatu eta gainerako taldeekin konparatu.

 

 

 

 

 

 

 

 

Ararteko eta ikasleen Defendatzailearen funtzioak parean jarri.

 

Ikasleen Defendatzailea

Ararteko

 

·       Pertsonak babestu euskal administrazio publikoen kontra.

·       Herritarren eta administrazioaren arteko bitartekari izan.

·       Legez kontrako egoerak galarazteko begiratu eta lan egin.

·       Konponbideak proposatu eta legeak aldatzera bultzatu.

·       Eusko Legebiltzarrari bere lanaren berri eman.

 

 

 

Ek.5.3.

 

 

Ikastetxean kexak egiteko sistema bat badago (azterketak erreklamatzeko, OOG-i kexak azaltzeko etab), noiz jo Ikasleen Defendatzaile bezalako BITARTEKARi batengana?

 

Ondorengo egoerak aztertu ditzagun :

 

Egoera 1

 

 

Egoera2

 

 

Egoera3

 

 

Egoera4

 

 

 

 

Ek.5.4.

 

Arartekori kexak azaltzeko, zenbait bide ezberdinak daude:

 

 

Harrera zuzeneko bulegoak:

 

Araban:

 

Dato 20,2. esk.

01005 Gasteiz

Tel: 945 1351 18

Faxa: 945 13 51 02

 

Bizkaian

 

Mazarredo Zumarkalea,15,5.A

48001 Bilbo

Tel: 94 423 44 09

Faxa: 94 424 18 44

 

Gipuzkoan

 

Prim,9 behe-ezk

20006 Donostia

 Tel: 943 42 08 88

Faxa: 943 42 72 97